Brand- en elektrotechniekexperts maken zich grote zorgen over de sterke toename van het aantal branden met zonnepanelen. Ze slaan alarm over de slechte kwaliteit van de installatie. Officiële cijfers zijn er niet, maar volgens onderzoeksinstituut TNO gaat het om enkele tientallen gevallen per jaar.
Brand door zonnepanelen
De laatste tijd is er meer aandacht voor schade aan of door zonnepanelen. Combinaties die steeds vaker voorkomen. Momenteel staan er ruim 712.000 zonnepaneelsystemen op Nederlandse woonhuizen. Vorig jaar alleen al werden er 170.000 geplaatst, volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
Brand- en elektrotechniekexperts maken zich grote zorgen over de sterke toename van het aantal branden met zonnepanelen. Ze slaan alarm over de slechte kwaliteit van de installatie. Officiële cijfers zijn er niet, maar volgens onderzoeksinstituut TNO gaat het om enkele tientallen gevallen per jaar. Dit is overigens nog geen procent van alle branden in Nederland. Toch zoeken brandweer en brancheverenigingen naar manieren om met deze branden om te gaan, want ze zijn anders dan gewone dakbranden.
Brand bij indak zonnepanelen
Uit onderzoek van TNO blijkt dat de meeste branden ontstaan bij systemen waarbij de panelen fungeren als dakpannen, de zogeheten in-daksystemen. Onder die panelen kan de temperatuur oplopen tot 80 graden. Bovendien is het daar vaak droog en ligt het isolatiemateriaal dicht bij stekkers en kabels. Een goede mix voor brand als er iets fout gaat, bijvoorbeeld wanneer er een vonk ontstaat.
Brand bij in-daksystemen voorkomen
In-daksystemen hebben dus een goede ventilatie nodig waardoor de temperatuur minder snel en hoog oploopt. Een lagere temperatuur zorgt bovendien voor een hoger rendement van de panelen en het bevordert de levensduur van een paneel. Een tweede punt van aandacht is het onderliggende isolatiemateriaal. Hiervoor kan het beste gekozen worden voor een onbrandbare soort.
Brand door slechte kabels en verbindingen
De kabels en verbindingen vormen eveneens een mogelijk probleem. Kabels en omvormer zijn met connectoren verbonden. Voor een goede verbinding moeten beide kanten van de connectoren van hetzelfde merk zijn. Anders sluiten ze niet goed op elkaar aan, wat tot vonken kan leiden. Een slechte verbinding kan ook komen door verkeerd afgeknipte kabels. Dat kan flinke brandschade veroorzaken.
Vlamboogdetectie kan brand voorkomen
Zonnepanelen leveren gelijkstroom. De spanning van de gelijkstroom kan oplopen tot 1000 volt of meer. Bij een slechte verbinding ontstaat een vlamboog. Hoe hoger de spanning, hoe meer afstand een vlamboog kan afleggen. Door het hoge ampèrage is de temperatuur hoog. Als er brandbaar materiaal in de buurt ligt, kan er brand ontstaan. Er bestaat vlamboogdetectie. Door deze toe te passen kan er brand worden voorkomen.
Brandschade door omvormer
Om de stroom aan het (eigen) net te kunnen leveren moet de gelijkstroom worden omgezet naar wisselstroom. Daar is een omvormer voor nodig. Het omzetten gaat niet met een 100% rendement. Een paar procent wordt omgezet in warmte. Deze wordt afgevoerd via de lucht met een ventilator. Daarom is het belangrijk dat de omvormer in een ruimte wordt geplaatst waar luchtstroom mogelijk is en die niet stoffig is. Hierom wordt een omvormer vaak buiten geïnstalleerd. Bescherming tegen direct zonlicht en neerslag is daarbij van belang.
Het blussen op een dak met zonnepanelen
Het blussen van een brand op een dak met zonnepanelen gaat anders dan een gewone dak- of zolderbrand. Overdag wekken zonnepanelen stroom op. Dit zorgt ervoor dat het systeem onder spanning staat. Bluswater kan daarom zorgen voor een stroomstoot én kortsluiting. Bij de meeste systemen op en in het dak is het koelen van het onderliggende brandbare materiaal moeilijk. Hierdoor kan de brand zich uitbreiden. De brandweer is op zoek naar oplossingen zoals nieuwe blustechnieken maar ook maatregelen in het bouwbesluit om de spanning van die zonnepanelen uit te kunnen zetten.
Bij rijwoningen worden soms systemen doorgelegd. De brand kan als een lopend vuurtje van het ene dak naar het andere dak gaan en zich zo van woning naar woning verspreiden.
Constructieve schade door zonnepanelen
Zonnepanelen worden vaak op een bestaande constructie geplaatst. Vaak wordt een controle of de constructie dit kan dragen overgeslagen. Dat kan nare gevolgen hebben tot zelfs instorting (AZ-stadion). Ook moet bekeken worden of het isolatiemateriaal de extra druk aankan en niet ingedeukt raakt. Dit heeft tot gevolg dat de isolatiewaarde niet meer voldoet.
Lees hier meer over dakinstortingen.
'Al bij bouw in 2006 zorgen over dakconstructie AZ-stadion' https://t.co/4AYEf43suo
— NOS (@NOS) August 11, 2019
Waterschade door zonnepanelen
Het is belangrijk dat de dakbedekking onder het pv-systeem in orde is. Op verschillende plekken komt een constante extra druk. De dakbedekking moet dit aan kunnen anders kan dit voor lekkages zorgen. Het dak niet meer goed te inspecteren en de staat van onderhoud kan ongezien afnemen. Eventuele reparaties zijn moeilijker uit te voeren. Dit samen zorgt voor een groter risico op waterschade.
Schade aan zonnepanelen door storm
Zonnepanelen worden meestal niet tegen het dak aan bevestigd maar er zit een ruimte tussen. Bij platte daken worden panelen meestal schuin geplaatst om zo meer opbrengst op te leveren. En bij schuine daken is dit omdat panelen niet direct aan dakpannen bevestigd kunnen worden. Hierdoor kunnen de panelen bij hevige wind in beweging komen. Als een paneel loskomt kan dit voor veel schade zorgen aan de andere panelen. Nog erger is het als het hele systeem loskomt van het dak.
Hier is de kennis en kunde van een goede installateur van groot belang. Controleer na een storm ook altijd of er schade is ontstaan.
Hagelschade aan zonnepanelen
Zonnepanelen moeten in Europa voldoen aan de IEC61215-standaard. Om hieraan te voldoen moeten panelen ook een hageltest doorstaan. Bij deze hageltest wordt een ijsbal met een diameter van 2,5 centimeter op het te testen zonnepaneel afgeschoten, met een snelheid van maar liefst 83 kilometer per uur. Dit gebeurt op elf verschillende plekken, om er zeker van te zijn dat een paneel aan de kwaliteitseisen voldoet. Hoewel de meeste hagelbuien door alle zonnepanelen worden doorstaan, bestaat altijd de kans dat een harde hagelbui een risico vormt.
Zodra een flinke hagelsteen het zonnepaneel met hoge snelheid raakt, kan de klap via het glas worden doorgegeven aan de kwetsbare zonnecellen. Deze kunnen vervolgens scheuren of zelfs versplinteren. Aan de buitenkant lijken de panelen dan gewoon in orde. Maar een beschadigde zonnecel of glas vermindert de levensduur van je panelen en kan de opbrengst (sterk) verlagen.
Dit levert een serieus probleem op bij een serie-geschakeld systeem. Een voorbeeld van een serieschakeling zijn kerstlampjes, als er een lampje stuk gaat zijn alle lampjes uit. De stroomkring is dan verbroken. Als deze lampjes parallel geschakeld zijn dan zal alleen het defecte lampje niet meer branden, in een parallelschakeling is elk lampje apart op de stroom aangesloten. Voor zonnepanelen geldt hetzelfde principe, een paneel met minder rendement trekt het rendement van alle panelen naar beneden. Lees hier meer over hagelschade.
#Hagelschade 1eonderzoek BE2015: ‘Alle door grote hagelstenen getroffen #zonnepanelen kapot’ https://t.co/wjGagOHwfl pic.twitter.com/0a3p9oHwDg
— InstallatieArchitect R.H. de Vaan Advies&Consult. (@InstallatieArch) July 20, 2016
Blikseminslag zonnepanelen
Een PV-installatie trekt in principe de bliksem aan. De kans op een inslag in de woning wordt niet veel groter. Maar als er een bliksemontlading in de buurt is, dan zal op de metalen delen op het dak vangontlading ontstaan. Als deze metalen delen geaard zijn dan is de aantrekkingskracht nog groter. Een goede overspanningsafleider op de omvormer is daarom belangrijk.
Ook kan er schade ontstaan door inslagen in de omgeving. Rond een blikseminslag ontstaat een groot magnetisch veld. Dit veld kan grote inductiespanningen opwekken. Deze spanningen kunnen zorgen voor schade aan de panelen, omvormer en elektrische installatie met de daarop aangesloten apparatuur.
Leren omgaan met nieuwe risico’s
Het installeren van zonnepanelen blijft mensenwerk. Daarnaast zal het aantal systemen blijven groeien. De bijkomende nieuwe risico’s kunnen nooit volledig uitgesloten worden. We zullen er deels ook mee moeten leren leven.
Nieuwe risico’s doen meer pijn
Coolen Expertise krijgt ook steeds meer te maken met schades aan of door zonnepanelen. Verzekeraars weten vaak nog niet goed om te gaan met deze schades en dat zorgt voor veel discussie. Deze discussies ontstaan vaak door een starre houding van de verzekeringsmaatschappij of door een gebrek aan kennis. Het lijkt wel of deze nieuwe risico’s meer pijn doen dan andere schadeoorzaken.
Lees ook: ‘Brand door zonnepanelen, wat nu?’ en ‘Zijn opruimingskosten van zonnepanelen na brand verzekerd?’
Contra-expertise bij schade door of aan zonnepanelen
Mocht er dan toch schade zijn ontstaan aan zonnepanelen op jouw woning of bedrijf, dan is het belang van een goede verzekering groot. Als de schade verzekerd is zal de verzekeringsmaatschappij een schade-expert inschakelen om te bepalen of er dekking is en wat de schadehoogte is. Deze persoon is zeer ervaren met het schaderegelingsproces en kent de polissen beter dan jij. Daardoor heb je als verzekerde een grote achterstand. Jij weet niet precies waar je recht op hebt en kunt de expert dus moeilijk controleren of zijn oordeel aanvechten.
Wij, als jouw eigen contra-expert, kunnen dat wel. Coolen Expertise zet zich als jouw eigen contra-expert met al haar deskundigheid en ervaring, voor jou in. Puur en alleen voor jouw belangen.
